بررسی عوامل موثر بر کربن آلی خاک در یک برش اقلیمی در استان کرمانشاه

Authors

  • الهام منصوری دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
  • حجت امامی دانشیارگروه علوم خاک، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
  • علیرضا کریمی دانشیارگروه علوم خاک، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
  • یحیی پرویزی عضو هیئت علمی بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران
Abstract:

کربن آلی خاک، به‌عنوان یکی از ارکان باروری، سلامت و کیفیت خاک شناخته شده است. در مقیاس منطقه‌ای اقلیم می‌تواند به ‌صورت مستقیم و غیرمستقیم تعیین کنندۀ مقدار کربن آلی خاک باشد. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر مقدار و تغییرات کربن آلی خاک در خاک سطحی در امتداد یک برش اقلیمی در استان کرمانشاه بود. در این منطقه، دما از 6 تا 4/18 درجۀ سانتی‌گراد و بارندگی از 273 تا 835 میلی‌متر تغییر می‌کند. در این منطقه، دما از 6 تا 4/18 درجۀ سانتی‌گراد و بارندگی از 273 تا 835 میلی‌متر تغییر می‌کند. ارتفاع منطقۀ مورد مطالعه از سطح دریا 609 تا 1881 متر است. بین بارندگی و دما با ارتفاع همبستگی قوی وجود داشت ک، با افزایش ارتفاع، دما کاهش و بارندگی افزایش پیدا می‌کند. برای این مطالعه در امتداد یک برش اقلیمی، تعداد 56 نمونه خاک از دو عمق 15- 0 و 30- 15 سانتی‌متری خاک‌های تشکیل شده در موقعیت‌های با شیب یکسان (بخش تخت شیب) رسوبات آهکی کرتاسه با کاربری مرتع برداشت شد. مقدار کربن آلی خاک در عمق 15-0 سانتی‌متری از 2/1 تا 44/2 درصد و در عمق 30-15 سانتی‌متری از 4/0 تا 61/2 درصد تغییر می‌کرد. میانگین کربن آلی خاک در دو عمق به‌ترتیب 2/1 و 04/1 درصد بود. بین مقدار کربن آلی خاک و پارامترهای اقلیمی ارتباط معنی‌داری دیده نشد. به نظر می‌رسد دامنۀ تغییرات دما و بارندگی در این منطقه در حدی نیست که  تأثیر قابل توجهی بر تولید زیست توده داشته باشند. همبستگی مثبت بین کربن آلی خاک با مقدار رس و سیلت و همبستگی منفی با مقدار شن، نشان داد که در این منطقه، تفاوت در توزیع اندازۀ ذرات خاک، عامل اصلی تغییرات کربن آلی خاک است. افزایش ذرات ریز در خاک از یک سو با افزایش حاصلخیزی خاک و در نتیجه ایجاد شرایط برای ایجاد پوشش گیاهی مناسب، باعث تولید کربن آلی بیشتر می‌شوند؛ از سوی دیگر، با تشکیل کمپلکس‌های رس (سیلت)-هوموس، مواد  آلی را از تجزیه محافظت می‌کنند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش ویژگی‌های توپوگرافی، خاکی و اقلیمی بر ذخیره کربن آلی خاک دیم‌زارهای استان کرمانشاه

ذخیره‌سازی وترسیب کربن در خاک یکی از روش‌های کاهش مقدار گاز دی‌اکسیدکربن اتمسفر محسوب می‌شود. بنابراین، با شناخت عامل‏های مختلف تأثیرگذار بر ذخیره‌ کربن در خاک، می‌توان به ارتقاء باروری خاک و حفظ محیط‌زیست کمک کرد. به این منظور، این پژوهش با هدف بررسی تأثیر ویژگی‌های فیزیکی خاک بر مقدار ذخیره کربن در دیم‌زارهای حوضه آبخیز سرفیروزآباد کرمانشاه انجام شد. پس از تفکیک حوضه به مناطق همگن، نمونه‌بردا...

full text

نقش ویژگی های توپوگرافی، خاکی و اقلیمی بر ذخیره کربن آلی خاک دیم زارهای استان کرمانشاه

ذخیره سازی وترسیب کربن در خاک یکی از روش های کاهش مقدار گاز دی اکسیدکربن اتمسفر محسوب می شود. بنابراین، با شناخت عامل‏های مختلف تأثیرگذار بر ذخیره کربن در خاک، می توان به ارتقاء باروری خاک و حفظ محیط زیست کمک کرد. به این منظور، این پژوهش با هدف بررسی تأثیر ویژگی های فیزیکی خاک بر مقدار ذخیره کربن در دیم زارهای حوضه آبخیز سرفیروزآباد کرمانشاه انجام شد. پس از تفکیک حوضه به مناطق همگن، نمونه بردار...

full text

تاثیر عوامل مدیریتی دیم زار بر میزان کربن آلی خاک در حوضه مرک کرمانشاه

کربن آلی خاک کلیدی‌ترین عنصر در باروری و کیفیت خاک و حفاظت محیط­زیست به ‌ویژه در مناطق نیمه‌خشک می‌باشد. نقش مدیریت مزرعه و مدیریت خاک در کاربری­های دیم در مخازن کربن آلی خاک در این مقاله مورد بررسی قرار می­گیرد. در کاربری زراعی، الگوی خاک­ورزی و نظام مدیریت بقایا، عوامل اصلی تغییرات میزان کربن­ آلی خاک می­باشند. بررسی ها نشان می­دهد که با اصلاح سامانه خاک­ورزی و مدیریت بقایا در دیم­زارهای مناط...

full text

تأثیر چرای شدید دام بر تغییرات کربن آلی خاک در مراتع استان کرمانشاه

چرای شدید دام، پارامتر مهمّی در تخریب پوشش گیاهی و خاک مراتع است که پیامد آن فرسایش خاک، سیلاب و مرگ مرتع است. هدف از نوشتار پیش رو بررسی تأثیر چرای شدید و خارج از فصل بر تغییرات کربن آلی ذخیره در خاک در سه حوضة آبخیز گردنة عین­الکش، روستای سیاه­کمر و سرفیروزآباد استان کرمانشاه است. مشخّصات خاک، پوشش گیاهی و مدیریتی هریک به­وسیلة عملیات م...

full text

عوامل موثر در تخریب مراتع استان کرمانشاه

عوامل متعددی باعث تغییرات منفی در وضعیت کیفی و کمی منابع طبیعی می‌گردد که به سیر نزولی و تخریب شدید خاک و پوشش گیاهی و در نهایت باعث کاهش درآمد بهره برداران، وقوع سیلابهای مخرب،  مهاجرت روستاییان و عشایر به شهر و فقر بهره‌بردار منجر می‌گردد. هدف از اجرای این طرح، شناخت عوامل موثر در تخریب و الویت بندی هر یک، جهت برنامه‌ریزی و کاهش روند تخریب در استان کرمانشاه است . به منظور اجرای این تحقیق ابتد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 70  issue 1

pages  197- 210

publication date 2017-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023